Toplantıya bölgede görev yapan basın mensuplarının yanısıra teklifi hazırlayan İstanbul Milletvekili Mehmet Bekaroğlu, Trabzon Milletvekili Ahmet Kaya, Giresun Milletvekili Necati Tığlı, CHP’nin Rize İl Başkanı Saltuk Deniz ve Giresun İl Başkanı Fikri Bilge ile çok sayıda ilçe başkanı katıldı.

Çay Kanun Teklifi’ni, Doğu Karadeniz Bölgesinde yaklaşık 1 milyon insanın doğrudan geçim kaynağı durumunda olan çay tarımı, sanayisi ve ticaretinin sağlıklı bir yapıya kavuşturularak sürdürülebilir duruma gelmesi, bölgeden batıya doğru göçün azaltılması ve insanların doğduğu topraklarda barınabilmelerinin sağlanması amacıyla hazırladıklarını söyleyen Bekaroğlu, “Bölgesel kalkınma programı olarak Doğu Karadeniz Bölgesinin kaderini değiştirip yoksulluktan kurtaran çay tarımında neoliberal politikaların uygulanmaya başlamasıyla sorunlar ortaya çıkmıştır. 1984 yılında yürürlüğe giren ve yaş çayı üreticiden doğrudan alıp işlemeyi gerçek ve tüzel kişilere serbest bırakan mevcut çay kanunu; çay tarımı, sanayisi ve ticareti konularında hiçbir düzenleme içermemektedir. Çay sektörü yürürlükteki çeşitli kanunlara göre yürümekte; kontrolsüz, denetimsiz ‘serbest piyasa’ koşullarında sektörün tüm kesimleri olan yaş ve kuru çay üreticileri, tüketiciler ve devlet açısından mutsuzluk üretmektedir. Mevcut Çay Kanunu, sorunları çözmediği gibi, bizatihi sorunların kaynağı durumundadır.” dedi.

DEVLET ZAYIF OLANI KORUR

CHP İstanbul Milletvekili Mehmet Bekaroğlu; bölgenin CHP'li Milletvekilleri(Trabzon Milletvekili Ahmet Kaya, Giresun Milletvekili Necati Tığlı, Artvin Milletvekili Uğur Bayraktutan) birlikte hazırlanan Kanun Teklifi ile çay tarımının, sanayisinin ve ticaretinin aksayan yönlerine müdahale edildiğini, tüm kesimleri memnun edecek, devletin koruması gereken zayıf durumdaki yaş çay üreticilerinin yanında ve adil bir yasal zemin hazırlandığını, sürdürülebilir bölgesel kalkınma programı olarak çayın gelecek kuşaklara aktarılması amacıyla çeşitli düzenlemeler yapıldığını ifade etti

TBMM’ye sunulan "Çay Kanun Teklifin'de şu yenilikler yer alıyor:

* Çay Standartlarını Belirleme Komisyonu kurulmaktadır. Bu Komisyon eliyle çayın her aşamasına standartlar getirilmektedir. Çay bahçeleri, yaş çay, yaş çay işleme tesisleri ve kuru çay için standartların belirlenmesi, bu standartların dışına çıkılmaması öngörülmektedir. 

* Yaş çayın alımı, fiyatı ve ödemelerine ilişkin düzenlemeler yapılmaktadır;

* Yaş çay alım fiyatı, Bakanlık tarafından her yıl Şubat ayının sonuna kadar; ÇAYKUR, çay ekim alanı olarak tespit edilmiş olan illerin Ziraat Odaları, Esnaf ve Sanatkârlar Odaları, Ticaret ve Sanayi Odaları, ÇAYKUR’da yetkili sendikalar, Çay Üreticileri Kooperatifleri ve tüketici derneklerinin önerileri ile yaş çayın maliyeti ve TÜFE artış oranları dikkate alınarak belirlenip açıklanacaktır.

* ‘Taban fiyat’ olarak açıklanan fiyatın altında alım yapılması yasaklanmaktadır.

* Yaş çay ürün bedelleri, alım yapılan ayı takip eden ay sonuna kadar ödenmek zorundadır.

* Çayda destekleme priminin, ürün bedelinin % 10’undan az olmaması öngörülmektedir.

* ÇAYKUR’a, özel fabrikalarla anlaşma yaparak kuru çay ürettirme imkânı getirilmektedir. İlave yatırım yapmadan ÇAYKUR, mevcut atıl kapasiteyi kullanarak kendi kapasitesini artırmış olacaktır. Bu şekilde çay müstahsilinin en büyük kâbusu olan kota ve kontenjan bütünüyle ortadan kalkmaktadır.  

* Kanun, çay üretimini artırmayı, diğer çay üreticisi ülkelere göre iklim avantajlarından dolayı organik çay piyasası oluşturabilme potansiyelini harekete geçirmeyi teşvik etmektedir.

* Sağlıklı işleyen; yaş ve kuru çay üreticilerinin, devletin ve tüketicilerin haklarının korunmasını sağlayacak bir Çay Borsasının kurulması öngörülmektedir.

* ÇAYKUR, Varlık Fonundan çıkarılmaktadır.

* Bir İktisadi Devlet Teşekkülü olmaktan öte sosyal devletin bir aracı gibi çalışan ÇAYKUR’un sektördeki belirleyici pozisyonu güçlendirilmektedir.

* 


KAYA: ÇAYIN BÜTÜN SORUNLARININ ÇÖZÜMÜ BU TEKLİFTE

Toplantıda söz alan CHP Trabzon Milletvekili Ahmet Kaya, 3 yıldır Parlamento’da Trabzon Milletvekili olarak görev yaptığını belirterek, “Samimiyetimle ve açık yüreklilikle şunu söylemem lazım: Çok sayıda kanun teklifi gördüm, çok sayıda kanun teklifi okudum, irdeledim, inceledim ama bu kadar güzel hazırlanmış, meseleye bu kadar hâkim ve çözüm odaklı bir kanun teklifi görmedim. O yüzden buradan ben de iktidar yetkililerine sesleniyorum. Mutlaka bu metinden faydalansınlar. Bir kanun taslağı içindeler. Milletten, üreticiden ve çayın bileşenlerinden bağımsız olarak kendi aralarında bir kanun teklifi hazırladıkları duyumu var. Ben onlara Rize’den çayın başkentinden sesleniyorum. Bu kanun teklifini bizim sayısal olarak gücümüz Meclis’ten geçirmeye yetmiyor. Ama lütfen eğer çay üreticisini düşünüyorsanız, bu milleti düşünüyorsanız bu kanun teklifini alın, bundan faydalanın ve çayın biriken bütün sorunlarını el birliğiyle çözelim. Bizim derdimiz çözüm üretmek. İstenirse çözüm var. İşte çözüm bu teklifte. Ben bu teklifi hazırlayan Sayın Bekaroğlu’na, ekibine, emek veren herkese şükranlarımı sunuyorum. Gerçekten mükemmel hazırlanmış. Bütün konuyu özetleyen, bütün sıkıntılara çözüm odaklı bir kanun teklifidir. Hep birlikte bundan faydalanılsın istiyorum. Çay üreticilerimizin sorununa derman olalım istiyorum” diye konuştu.

BEKAROĞLU: HALKIMIZA SÖZÜMÜZDÜR

Meclis’te bu teklifin yasalaşmasını sağlayacak sayısal çoğunluğa sahip olmadıklarını hatırlatan Bekaroğlu, CHP’nin ‘dostlarıyla’ birlikte iktidara yürüdüğünü hatırlatarak, “2023’e kadar gidemez, en geç 2022 son baharında seçim olacak ve yeni iktidar döneminde bu teklifi daha da geliştirerek kanunlaşmasını sağlayacağız. Bu, halkımıza taahhüdümüzdür.” dedi.